სკოლამდელი განათლება

1-2 წელი

• დადის დამოუკიდებლად.
• შეუძლია ტახტზე აცოცება.
• შეუძლია ბურთის გაგორება.
• ხელს ჰკრავს ღია კარს, სათამაშო  ურიკას.
• იწყებს კიბეზე ასვლას დახმარებით.
• ცდილობს ადგილზე ხტომას.
• შეუძლია ჩაიცუცქოს და ადგეს.
   

2-3 წელი

• ინარჩუნებს წონასწორობას დახრისა და სირბილის დროს.
• სიარულის დროს თან დააქვს სათამაშო.
• აგდებს ბურთს თავს ზემოთ და ინარჩუნებს წონასწორობას.
• დადის უკუსვლით.
• დგება ცალ ფეხზე დამოუკიდებლად ერთი წამის განმავლობაში.
• შეუძლია ფეხის წვერებზე სიარული თამაშის  მიზნით.
• ადის კიბეზე ფეხის მონაცვლეობით, უფროსის ან კიბის მოაჯირის დახმარებით.

1-2 წელი

• ცდილობს ორივე ხელით დაიკავოს დიდი ბურთი.
• საგნებს აწყობს დიდ ყუთში.
• აგებს კოშკს 3-4 კუბით.
• კოვზით იკვებება, შეიძლება დაღვაროს საკვები.
• იჭერს ფანქარს და ცდილობს დაჯღაბნოს ფურცელზე ან რაიმე სხვა ზედაპირზე.

2-3 წელი

• შეუძლია სათამაშოს ზედაპირზე ამოჭრილ ადგილებს შეუსაბამოს შესაბამისი ფორმის ნაწილები და სწორად მოარგოს (მაგ.: მრგვალ ჭრილში ათავსებს სფეროს; სამკუთხედში – სამკუთხედს და სხვ.).
• აგებს კოშკს დაახლოებით 10 კუბით.
• შეუძლია წიგნის გადაფურცვლა (სათითაო ფურცლის გადაშლა).
• იჭერს ფანქარს და ცდილობს დახატოს წრე და ჰორიზონტალური ხაზები.
• შეუძლია პლასტილინის დამუშავება (წაგრძელებული და მრგვალი ფორმის მიცემა).
• შეუძლია გამოჭრილი აპლიკაციის ნიმუშების ფლანელოგრაფის ეკრანზე განლაგება.

1-2 წელი

• ეხება, სინჯავს  და შეიცნობს სხვადასხვა ზედაპირისა და მასალის საგანს.
• მოზრდილის მიბაძვით  ასრულებს სხვადასხვა მოძრაობას (მაგ.: ცეკვავს).
• სწავლობს უცნობ გარემოს (მიდის ჯერ ერთ, მერე მეორე საგანთან), ცოცავს, იხრება, ქანაობს.
• ჭამის დროს ახერხებს კოვზის პირთან მიტანას.

2-3 წელი

• შეუძლია კოორდინირებული გადაადგილება სივრცეში დაბრკოლებების გადალახვით (შემოუვლის მაგიდას ან რაიმე სხვა საგანს, თუ ეს საგანი მას გზაზე ეღობება).
• შეუძლია ცხოველების იმიტირება ხმითა და მოძრაობით.
• ისვრის ბურთს თავს ზევით და ცდილობს არ მოხვდეს თავში.
• აწყობს 2-3-ნაწილიან თავსატეხს (ფაზელს).
• შესაბამისად რეაგირებს დაძახებაზე.

1-2 წელი

• შინ თუ გარეთ ხალისით მონაწილეობს თამაშებში, რომლებიც მოითხოვს ფიზიკურ აქტივობას;
• შეუძლია ვარჯიში (მარტივი მოძრაობებით) 3-5 წუთის განმავლობაში.

2-3 წელი

• დარბის ეზოში ან სახლში თავისუფლად.
• შუძლია ვარჯიში 5-10 წუთის განმავლობაში.

1-2 წელი

• ეხმარება უფროსს, რომელიც მას აცმევს (იხურავს ქუდს, უყრის ხელს ან ფეხს ტანსაცმელში და სხვა).
• ეხმარება უფროსს, როდესაც იგი მას აჭმევს (სვამს ჭიქიდან, იყენებს კოვზს, უჭირავს მუჭში).
• იბანს და იმშრალებს ხელს უფროსის დახმარებით.
• ძილის დროს მიდის საწოლთან.
• ეუბნება უფროსს,  როდესაც სწყურია ან დაღლილია.

2-3 წელი

• დამოუკიდებლად შეუძლია გაიხადოს მაისური, პერანგი, რომელიც წინა მხარეს იხსნება და უღილო შარვალი.
• იხოცავს ცხვირს უფროსის დახმარებით.
• შეუძლია გაიხადოს და ჩაიცვას ტანსაცმელი; ჩაიცვას უთასმო ფეხსაცმელი.
• უფროსის დახმარებით სარგებლობს ქოთნით (იცის, სად არის ქოთანი და საჭიროების შემთხვევაში თვითონ იყენებს მას, შემდეგ ეძახის მშობელს ან მომვლელს).
• ცდილობს გაიხეხოს კბილები უფროსის დახმარებით.

1-2 წელი

• ესმის "არას" მნიშვნელობა, თუმცა ყოველთვის არ ემორჩილება აკრძალვას.
• პასუხობს მოზრდილის გაფრთხილებას საშიშროების შესახებ  სიტყვიერად, სახის გამომეტყველებით (მაგ.: იწევს უკან სიტყვაზე "ცხელია!").

2-3 წელი

• ტკივილის და დისკომფორტის შეგრძნებისას ატყობინებს უფროსს.
• თავიდან იცილებს საფრთხეს (არ ჰკიდებს ხელს გახურებულ ზედაპირს, დანას).
• ითვალისწინებს უსაფრთხოების წესებს (ხელს ჰკიდებს მშობელს ქუჩაზე გადასვლის დროს).

1-2 წელი

• ბავშვი გამოხატავს ინტერესს იმის მიმართ,  რასაც ხედავს, ესმის, ან ეხება.
• უპირატესობას ანიჭებს ნაცნობი სიმღერებისა და რიტმის მოსმენას.
• გამოხატავს სიამოვნებას, როცა უყურებს სხვების მიერ შესრულებულ ცეკვას, დრამატულ წარმოდგენას, ისმენს  სიმღერას; ამ დროს აყოლებს ხმას ან მოძრაობას.
• ამჟღავნებს ინტერესს სხვადასხვა სახატავი მასალის მიმართ,  მაგ.: სინჯავს, ამოწმებს როგორ ხატავს ფანქარი.
• სიამოვნებითა და ინტერესით ათვალიერებს წიგნებს, ილუსტრაციებს.

2-3 წელი

• აკვირდება და ბაძავს თამაშს, სიმღერას, რიტმულ მოძრაობას.
• ილუსტრირებული წიგნის დათვალიერებისას სვამს შეკითხვებს.
• ცნობს საყვარელ მულტფილმებს ან ზღაპრის გმირებს.
• სვამს შეკითხვებს, რათა გაიგოს იმის  მნიშვნელობა, რასაც ხედავს, ესმის  და ეხება.

1-2 წელი

• იმახსოვრებს სიმღერაში ხშირად გამეორებულ სიტყვებს.
• ცდილობს იმოძრაოს სხვადასხვანაირად, მუსიკასთან ერთად ან მის გარეშე.
• სიამოვნებს ახალი ბგერების გამოცემა ინსტრუმენტით, საგნებით ან საკუთარი ხმით.

2-3 წელი

• სიამოვნებით ასრულებს სიმღერას (სოლო შესრულებით) მცირე აუდიტორიის წინაშე (ოჯახის წევრების გარემოცვაში) ინსტრუმენტის ან მეორე ადამიანის ხმის თანხლებით.
• ასრულებს როლური თამაშის  მარტივ ელემენტებს (წარმოიდგენს, ვითომ სცენაზეა და იყენებს მიკროფონს).
• იყენებს სხვადასხვა მასალას ტაქტილური (შეხებითი) გამოცდილებისა და კვლევისათვის (მაგ.: საღებავს, წებოს,  3-განზომილებიან მასალებს).
• ჯღაბნის (ხატავს მარტივი მონასმებით. ბავშვი ნამუშევარში გულისხმობს გარკვეულ ობიექტს, თუმცა ნახატი არ ჰგავს  ამ ობიექტს.).
• ბაძავს  რამდენიმე ცხოველის, საგნის ხმას ან მოძრაობას (დახტის კურდღელივით, კიკინებს თხასავით).

1-2 წელი

• მონაწილეობს ოჯახურ დღესასწაულებში (დაბადების დღეებში, რელიგიურ და სამოქალაქო დღესასწაულებში, მაგ., სახალხო სეირნობაში ან აღლუმში).
•  იცის ოჯახის წევრების სახელები.
• ამჩნევს ოჯახის წევრებს შორის არსებულ მარტივ განმასხვავებელ ასაკობრივ ნიშნებს. იცის ვინ არის ოჯახის უფროსი წევრი (ბებია, ბაბუა).

2-3 წელი

• მონაწილეობს საოჯახო დღესასწაულების სამზადისში.
• ამჟღავნებს პატივისცემას ოჯახის უფროსი წევრების მიმართ (უჯერებს ბებიას).
• იცის ოჯახში როგორ არის ფუნქციები განაწილებული ანუ ვინ რას აკეთებს, რას საქმიანობს (მაგ.: "დედა საჭმელს აკეთებს და მამა ეხმარება").

1-2 წელი

• ასრულებს მარტივ მითითებებს და წესებს  (საგარეო ფეხსაცმელს იხდის და იცვამს საშინაოს, როდესაც შინ ბრუნდება; ხელს იბანს ჭამის წინ; არ გადადის ქუჩაზე უფროსის გარეშე).

2-3 წელი

• იცავს რამდენიმე მარტივ წესს.
• ცნობს სახელმწიფო დროშასა და სახელმწიფო ჰიმნს.
• ცნობს  მისთვის ნაცნობი პროფესიების წარმომადგენლებს (ექიმს, მასწავლებელს, პოლიციელს, მძღოლს).
• იცის, რომ საყიდლებისათვის და სხვა მომსახურებისათვის საჭიროა ფული.

1-2 წელი

• შეუძლია დაასახელოს ოჯახის რომელ წევრს ეკუთვნის ესა თუ ის ნივთი.

2-3 წელი

• ბავშვმა იცის, რომ ადამიანები შეიძლება მისი  მშობლიური ენისაგან განსხვავებულ, უცხო ენაზე საუბრობდნენ, შეუძლია ერთი უცხო ენის დასახელება.

1-2 წელი

• აკვირდება ცოცხალ არსებებს ბუნებაში (მაგ.: აკვირდება, ხელში იყვანს ჭიაყელას, ცდილობს დაიჭიროს ჭიანჭველა).
• აკვირდება მზეს და ღრუბლებს.
• ყნოსავს ყვავილს, წყვეტს ფოთოლს.

2-3 წელი

• სიამოვნებით თამაშობს  წყალში და ქვიშაში.
• სვამს მარტივ შეკითხვებს ამინდის შესახებ  (მაგ.: მზეზე, წვიმაზე, თოვლზე).
• შეუძლია ბუნებაში არსებული საგნების იდენტიფიცირება და დასახელება. მაგ.: წყალი, ლოდი, ქვა, ქვიშა.
• იჩენს ცნობისმოყვარეობას და სვამს შეკითხვებს ბუნების მოვლენების შესახებ  (მაგ.: "რატომ მოდის წვიმა?").
• აქვს წარმოდგენა მარტივ ბუნებრივ კანონზომიერებებზე (მაგ.: იმისათვის, რომ მცენარე გაიზარდოს, მას ესაჭიროება წყალი).

1-2 წელი

• იცის საკუთარ სახლში სად არის ნაგვის ყუთი და სად უნდა ჩაყაროს ნაგავი.

2-3 წელი

• შეუძლია  დახმარების გაწევა  ყოველდღიურ  მარტივ საქმიანობებში როგორც  სახლში, ასევე საბავშვო ბაღში.
• სწორად აღიქვამს და რეაგირებს ბუნებრივი გარემოს მახასიათებლებზე (მაგ.: ამბობს: "ნახე,  რა ვიპოვე?!" და კენჭზე ან ყვავილზე მიუთითებს).
• ბუნებაში მოპოვებულ  საგნებს იყენებს თამაშში (მაგ.: ტორტს აკეთებს ტალახისაგან, სახლს - ჩხირებისაგან, ბალიშს  - ფოთლებისაგან).
• იცის, რომ ადამიანები და ცხოველები განსხვავებულ პირობებში ცხოვრობენ.

1-2 წელი

• იცის, თუ რას და სად უნდა დააჭიროს თითი მექანიკური სათამაშოს ასამუშავებლად.
• შეუძლია აანთოს ან ჩააქროს შუქი, როდესაც სთხოვთ.

2-3 წელი

• შეუძლია კასეტის და კომპაქტდისკის გამოყენება (მაგ.: ჩაწერილი ზღაპრის მოსასმენად, მხოლოდ უფროსის დახმარებით).
• იცის ტელევიზორის ჩამრთველი და გამომრთველი სპეციალური ღილაკის დანიშნულება და შეუძლია მისი  შესაბამისი გამოყენება.

1-2 წელი

• განასხვავებს ცნება-ტერმინებს "ერთი" - "ბევრი".
• თვლის დროს უფროსის დახმარებით ცდილობს თითების გამოყენებას.

2-3 წელი

• იყენებს "უფრო მეტის" ცნებას.
• ითვლის საგნებს უფროსთან ერთად.
• იმეორებს იმ ლექსებსა და სიმღერებს, რომლებიც თვლას ეხება.
• ითვლის 5-მდე.
• ცნობს და ასახელებს ზოგიერთ ციფრს (მაგ.: უყურებს 2-ს და ამბობს ორი).
• ესმის  ცნებები – ყველა, არც ერთი.

1-2 წელი

• შეუძლია მოთხოვნის მიხედვით ამოირჩიოს ორ ერთნაირ საგანს შორის უფრო დიდი ან პატარა.
• შეუძლია ერთი კუბურა დაადგას მეორეს.

2-3 წელი

• ავსებს და ცლის ჭურჭელს ( მაგ.: წყლით ან ქვიშით).
• შეუძლია უფროსის დახმარებით ერთი მახასიათებლის მიხედვით დაყოს საგნები ორ ჯგუფად (მაგ.: ერთნაირი მანქანები დაყოს ორ ჯგუფად: დიდ და პატარა მანქანებად).

1-2 წელი

• საგანთა გროვიდან ამოარჩევს საგნებს ერთი მახასიათებლით (მაგ.: "მომეცი  ყვითელი თეფში!‘‘).
• შეუძლია, მინიმუმ, ერთი ფერის ამოცნობა, დასახელება.
• დისკოს ფორმის დაფაზე ამოჭრილ ადგილებს ცდილობს ორგანზომილებიანი ფორმები (მაგ.: წრე,  კვადრატი, სამკუთხედი) მოარგოს, თუმცა ყოველთვის ვერ ახერხებს.

2-3 წელი

• აგროვებს ნივთებს საერთო მახასითებლების მიხედვით (მაგ.: წითელი კუბები, ყვითელი ფოთლები).
• აწყობს სამ- ან ოთხნაწილიან პირამიდას..
• დისკოს ფორმის დაფაზე ამოჭრილ ადგილებს არგებს და ჭრილში სვამს მარტივ, ორგანზომილებიან ფორმებს (მაგ.: წრეს, კვადრატს, სამკუთხედს).
• ცდილობს დახატოს წრე ან ფანქრით გაავლოს ხაზი.

1-2 წელი

• შეუძლია გაიხსენოს ინფორმაცია ახლო წარსულიდან, ახლახან დასრულებული მოქმედება (მაგ.: როცა ეკითხებიან, ვინ დააკაკუნა კარზე წეღან, მიუთითებს ადამიანზე, რომელმაც ეს გააკეთა).
• ბავშვმა უკვე იცის რეჟიმი (მაგ.: როდესაც აღმზრდელი ამბობს: "სადილის შემდეგ ეზოში გავალთ", მისთვის უკვე ნათელია, რომ ჭამის დამთავრების შემდეგ ეზოში გასასვლელად უნდა გაემზადოს).

2-3 წელი

• ერთმანეთთან აკავშირებს ძველ და ახალ მოვლენებს.
• ხმარობს დროსთან დაკავშირებულ ისეთ სიტყვებს, როგორიცაა "დღეს", "გუშინ"...

1-2 წელი

• ბავშვი თამაშისას ცდილობს სივრცითი მიმართებების დაუფლებას (გაუცნობიერებელი, ინსტინქტური). მაგ.: თამაშისას ცდილობს ჩაძვრეს და ჩაიმალოს მუყაოს ყუთში ან გაძვრეს გვირაბში.
• იცის, შეუძლია მიაგნოს, სად არის ბინაში სამზარეულო, აბაზანა.

2-3 წელი

• უვითარდება წარმოდგენები საკუთარი სხეულის და მისი  ზომების შესახებ.
• სწავლობს და ხვდება ისეთ ფიზიკურ მიმართებებს, როგორიცაა "ახლოს" და "შორს". "ზემოთ" და "ქვემოთ", "შიგნით" და "გარეთ".
• ცნობს იმ ადგილებს, რომლებიც მანქანით, ავტობუსით გადაადგილებისას გაუვლია და უნახავს.
• გამოხატავს ინტერესს ისეთი საგნების მიმართ,  როგორიცაა გლობუსი, რუკა, გამადიდებელი მინა ანუ ლუპა და ა.შ.

1-2 წელი

• შეუძლია რამდენჯერმე გაიმეოროს ქცევა, მოძრაობა სასურველი შედეგის მისაღწეევად.
• სხვადასხვანაირად მოქმედებს საგანზე (მაგ.: კუბით აბრახუნებს მაგიდაზე, ამავე დროს ცდილობს მოძებნოს  საიდან იხსნება იგი და ა.შ).
• შეუძლია ლოგიკურად დაკავშირებული მოქმედებების გამეორება, მაგ., ბანს და ამშრალებს თოჯინას.

2-3 წელი

• იწყებს ორი მოვლენის დაკავშირებას ( მაგ.: დაბნელდა იმიტომ, რომ მზე ჩავიდა).
• ინტერესდება და სვამს შეკითხვებს სხვების მოქმედებასთან დაკავშირებით, რათა დაინახოს საბოლოო შედეგი, მაგ., ითხოვს ხელში აყვანას,  რომ დაინახოს როგორ იხარშება კარტოფილი.

1-2 წელი

• უშუალოდ შეისწავლის გარემოს, რათა დაადგინოს, რა ობიექტებისაგან შედგება იგი (აკვირდება საგნებს ოთახში, ცდილობს ხელით შეეხოს, მოსინჯოს).
• ამჟღავნებს ინტერესს ახალი აქტივობების მიმართ.
• აქვს გამორჩეულად საყვარელი სათამაშო. ინტერესდება და სვამს შეკითხვებს მისთვის უცხო ადამიანებისა და საგნების შესახებ  (ვინ არის ეს, რა არის ეს?).
• იჩენს ინტერესს სათამაშოს შემადგენელი ნაწილების მიმართ.

2-3 წელი

• სვამს კითხვებს ადამიანების მოქმედების შესახებ  (მაგ., როცა ხედავს, რომ ბაბუ  რეცხავს მანქანას, კითხულობს: რას აკეთებს ბაბუ?).
• სვამს შეკითხვებს : ,,რატომ?" ,,სად"?
• უპირატესობას ანიჭებს ერთ რომელიმე მოქმედებას (მაგ.: კუბებით თამაშს, ბურთის გაგორებას, ხატვას და სხვ.).
• გამოხატავს ინტერესს და ცდილობს მონაწილეობა მიიღოს საოჯახო საქმეებში. 

1-2 წელი

• იწყებს ახალი მოქმედებების ათვისებას.
• საგნებით სარგებლობისას სხვადასხვა ხერხს მიმართავს (მაგ.: ადრე თუ პირში იდებდა სათამაშოს, ახლა ათვალიერებს და თამაშობს).
• ახალ გარემოში მოხვედრისას, ცდილობს გარკვევას, სად იმყოფება. დაკვირვებით ათვალიერებს გარემოს და ცდილობს შეიცნოს იგი.

2-3 წელი

• ცდილობს  იზრუნოს საკუთარ თავზე, დამოუკიდებლად ჭამოს, ჩაიცვას.
• არის თამაშის  წამომწყები.
• გამოთქვამს თავის აზრს, რის გაკეთება სურს (მაგ., ამბობს, სასეირნოდ წავიდეთ! დავხატოთ! და ა.შ.).
• უპირატესობას ანიჭებს გარკვეულ სათამაშოს, წიგნს და თამაშს.

1-2 წელი

• აგრძელებს ამოცანაზე მუშაობას დროის გარკვეულ მონაკვეთში. მაგ: ცდილობს ააშენოს კუბებით რაიმე 3-5 წუთის განმავლობაში.
• ავსებს და ცლის სათამაშოების ყუთს მრავალჯერ.
• ახსოვს, სად ინახება ხშირად გამოყენებული სათამაშოები.

2-3 წელი

• დაახლოებით 30 წუთის განმავლობაში ჩართულია თავის მიერვე არჩეულ საქმიანობაში.
• მშვიდ ატმოსფეროში ხშირ შემთხვევაში თავიდან ბოლომდე უსმენს  მცირე ზომის მოთხრობას.
• დაჟინებით მოითხოვს მის მიერ წამოწყებული საქმიანობის დამთავრებას.
• ითხოვს ერთი და იმავე ზღაპრის, ამბის ხშირად მოყოლას.

1-2 წელი

• ამჟღავნებს იმის  ცოდნას, რომ ზოგიერთი საქმის შესასრულებლად საჭიროა ორი საგნის ერთდროულად ამოქმედება. მაგ. მოაქვს აქანდაზი, როცა უფროსი გვის.
• იწყებს საგნების განსხვავებულად და შემოქმედებითად გამოყენებას (მაგ.ცლის სათამაშოების ყუთს, გადმოაბრუნებს და ზედ აშენებს  კოშკს).

2-3 წელი

• იყენებს საგნებს განსხვავებულად და შემოქმედებითად (მაგ.: ჯოხს იყენებს როგორც ცხენს, ან თოფს და ა.შ.).
• ცდილობს მოქნილად და გონივრულად მიუდგეს ამოცანას, მის გადასაჭრელად ცვლის მოქმედების ხერხს.

1-2 წელი

• ზოგიერთ შემთხვევაში არასტანდარტულად იყენებს საგნებს, როგორც დამხმარე საშუალებას (მაგ.: სათამაშოების ერთი ოთახიდან მეორეში გადასატანად  იყენებს ყუთს, საკვების მისაღებად იყენებს კოვზს, მაგალითად, სახლობანას თამაშის  დროს ჩანგლის მაგივრად სახაზავს ხმარობს).
• უხმობს უფროსს და მიუთითებს პრობლემურ საგანზე, რომლის გამოც სირთულეს აწყდება.

2-3 წელი

• პრობლემის გადაჭრას ცდილობს დამოუკიდებლად;მაგ: მოაქვს სკამი, რათა მისწვდეს სათამაშოს.
• სხვადასხვა გზით (ცდისა და შეცდომის მეთოდით) ცდილობს პრობლემის გადაჭრას; წარუმატებლობის შემთხვევაში, ითხოვს დახმარებას.
• პრობლემის გადასაჭრელად იყენებს მინიმუმ ორ განსხვავებულ სტრატეგიას (მაგ.: კონსტრუქტორით თამაშის  დროს ჯერ ცდილობს ორი ნაწილი მოარგოს ერთმანეთს - უცვლის მათ მდებარეობას, შემდეგ ცვლის ერთ ნაწილს და კვლავ ცდილობს, მოარგოს ერთი ძველი და ერთი ახალი ნაწილი ერთმანეთს).

1-2 წელი

• ცნობს ადამიანებს, ცხოველებსა და საგნებს ფოტოებზე, სურათებზე.
• ცდილობს იპოვოს ის საგნები, რომლებიც იქვე,  ახლოსაა დამალული.

2-3 წელი

• შეუძლია წარმოადგინოს ადამიანის, საგნის, ცხოველის რომელიმე ძირითადი მახასიათებელი. მაშინაც კი, თუ განსასახიერებელ ობიექტს ვერ ხედავს (მაგ., აჩვენებს, თუ რისი გაკეთება შეუძლია ძაღლს და ყეფს).
• ცდილობს ახალი დანიშნულება მოუძებნოს ძველ, ნაცნობ საგნებს (როცა თოჯინას უმზადებს საჭმელს, დასაჭრელად დანის ნაცვლად იყენებს ფანქარს).
• ხატავს და თან ასახელებს, რა დახატა,  განმარტავს, რა რას ნიშნავს.

1-2 წელი

• შეუძლია ცხოველების ხმის იმიტაცია (ყეფს ძაღლივით, კნავის კატასავით).
• იწყებს წარმოსახვით თამაშს. მაგ., აჭმევს თოჯინას, არწევს ხელში და ა.შ.).

2-3 წელი

• მსახიობზე, კოსტიუმირებულ ადამიანებზე, ისეთი რეაქცია აქვს, თითქოს ისინი ნამდვილად იმ პერსონაჟებს წარმოადგენენ, რომლებსაც განასახიერებენ.
• შეუძლია როლების და სიტუაციების გათამაშება ისე, რომ ხმა, მეტყველება, ქცევა ერთმანეთის შესაბამისი იყოს (მაგ.: როცა განასახიერებს ჩვილ ბავშვს, დახოხავს  და აღუ-აღუს გაიძახის).

1-2 წელი

• ხვდება, რომ ქცევა დაკავშირებულია რაიმე მოვლენასთან (მაგ: როცა დედა აცმევს ქურთუკს, ეს ნიშნავს, რომ გარეთ უნდა გაიყვანონ).
• ხვდება, რომ ის, რაც დღეს ხდება, მეორდება, ანუ სხვა დროსაც მომხდარა (მაგ.: ჭამის წინ ხელების დაბანა).
• ითხოვს წიგნის წაკითხვას.

2-3 წელი

• შეუძლია საგნის ჩანაცვლება მსგავსით (მაგალითად, ქვაბის თავსახურს იყენებს, როგორც მანქანის საჭეს).
• შეუძლია მოქმედების ჩანაცვლება (მაგ., ეს არ გამომივიდა, სამაგიეროდ, ეს გავაკეთე).

1-2 წელი

• ესმის  ნაცნობი საგნების დანიშნულება (მაგ.: კოვზს იღებს ჯამიდან და დებს).
• იყენებს საგანს ან ადამიანს, როგორც მიზნის მიღწევის საშუალებას (მაგ: ითხოვს, ხელში აიყვანონ, რათა მისწვდეს სასურველ საგანს).

2-3 წელი

• აკვირდება და უფროსის დახმარებით მანიპულირებს საგნებით, რათა შეძლოს მსგავსებისა და განსხვავების შემჩნევა.
• ცდისა და შეცდომის მეთოდით პოულობს მისთვის საინტრესო ობიექტის გამოყენების გზას.

1-2 წელი

• ადევნებს თვალს სხვების ქცევას.
• ცდილობს იმ ქცევის, ჟესტიკულაციის თუ ლაპარაკის მიბაძვას, რომელიც მან ახლო წარსულში სხვაგან ნახა.
• ამჩნევს განსხვავებას და მსგავსებას ოჯახის წევრების ყოველდღიურ საქმიანობაში.

2-3 წელი

• განასხვავებს საგნებს ერთი მთავარი ნიშნის მიხედვით.
• ერთი სახის სათამაშოების გროვიდან  შეუძლია ამოარჩიოს დასახელებული მახასიათებლის მქონე საგანი (მაგ.: ბურთებს შორის ამოარჩევს წითელ ბურთს).
• შეუძლია შეამჩნიოს  და თქვას, რით განსხვავდება საგნები ერთმანეთისაგან (მაგ.: "ეს  ბურთი უფრო დიდია").
• აკვირდება და ამჩნევს მსგავსებას ერთნაირი დანიშნულების საგნებს შორის (ამ ორივე კაბას  მოკლე სახელო აქვს).

1-2 წელი

• მიუთითებს სხეულის ერთ ნაწილზე მაინც, მიუხედავად იმისა, შეუძლია თუ არა სხეულის ამ ნაწილის დასახე ლება (მაგ.: ხელი, ცხვირი).
• ადეკვატურად რეაგირებს ნაცნობ სიტყვებზე.
• ადეკვატურად  რეაგირებს მარტივ მოთხოვნებზე (ასრულებს ერთსაფეხურიან ინსტრუქციას, მაგ.: "აიღე თოჯინა!").
• ესმის 50-80 სიტყვის მნიშვნელობა (მაგ.,  მიანიშნებს ყოველდღიური მოხმარების ნივთებსა თუ სურათებზე).
• ინტერესით უსმენს მოკლე ამბავს.

2-3 წელი

• სიტყვიერად პასუხობს მარტივ შეკითხვებს.
• ასრულებს ორსაფეხურიან ინსტრუქციას, რომელშიც მოქმედებები შეიძლება არ უკავშირდებოდეს ერთმანეთს (მაგ.: "თუ შეიძლება, აალაგე შენი სათამაშოები და მერე ჩაიცვი ფეხსაცმელი!”).
• ითხოვს და სიამოვნებით უსმენს მოკლე ზღაპრებს, მოთხრობებს, რომლებსაც უყვებიან.
• ესმის რამდენიმე ასეული სიტყვის მნიშვნელობა.
• მიუთითებს სხეულის მინიმუმ 6 ნაწილზე, განასხვავებს მინიმუმ სამ ფერს.

1-2 წელი

• ურთიერთობას ამყარებს სიტყვების გარეშე - სხეულის მოძრაობით, სახის გამომეტყველებით (მიმიკით).
• შეუძლია წარმოთქვას 5-20 მარტივი სიტყვა.
• იყენებს მარტივ სიტყვებსა და ჟესტებს ერთდროულად.
• იყენებს უარყოფით შესიტყვებებს (მაგ.: "არ მინდა!").
• შეუძლია დააკავშიროს ორი სიტყვა ერთმანეთთან.

2-3 წელი

• აწარმოებს, იგონებს ახალ სიტყვებს, იმ მნიშვნელობების გამოსახატავად, რომელთა აღმნიშვნელებიც არ იცის (მაგ.: "კოვზით ურევს" ნაცვლად ამბობს - "ანკოვზიალებს", ადექის ნაცვლად - "აჯექი").
• თავისუფლად იყენებს სხვადასხვა საშუალებას - როგორც სიტყვებს, ასევე  ჟესტებს - თავისი განცდების, არჩევანის, სურვილის გამოსახატავად.
• იყენებს მეტყველებას იმისათვის, რომ მიიღოს პასუხი კითხვებზე: რატომ? სად? როდის?
• იყენებს საგნის, მოქმედების, მდგომარეობის აღმნიშვნელ სიტყვებს.
• იყენებს საგნის ზომის, ფერის, კუთვნილების, დანიშნულების აღმნიშვნელ სიტყვებს (დიდი, წითელი, ჩემი, სატვირთო მანქანა).
• ცდილობს წინადადებაში სიტყვები შესაბამისი ფორმით იხმაროს, იყენებს ბრუნვის, პირისა და რიცხვის ნიშნებს.

1-2 წელი

• ურთიერთობისათვის იყენებს არასიტყვიერ საშუალებებს: სახის გამომეტყველებას (მიმიკას), და სხეულის მოძრაობას (ჟესტებს) მოთხოვნებისა და გრძნობების გამოსახატავად (მაგ.: შეიძლება მოგეხვიოთ ფეხზე სიარულისას ან მოგკიდოთ ხელი, მიგიყვანოთ კართან, როდესაც უნდა სასეირნოდ წასვლა, მოულოდნელად ჩაგეხუტოთ).
• იყენებს სიტყვებს ურთიერთობისათვის.
• ცვლის ინტონაციას სხვადასხვა აზრის გამოსახატავად.
• ყურადღებას აქცევს იმას, ვინც ლაპარაკობს.

2-3 წელი

• თამაშის  დროს თავისთვის ლაპარაკობს, ასახელებს იმას, რასაც ხედავს ან აკეთებს აწმყოში.
• გვიზიარებს გარე სამყაროდან მიღებულ შთაბეჭდილებას.
• აღწერს იმას, რაც აღიქვა წარსულში. მოვლენის აღწერის დროს ჩამოთვლის იმ ერთეულებს, რაც მისთვის მნიშვნელოვანია, ქრონოლოგიის დაცვის გარეშე.
• საუბრობს უმრავლესობისათვის გასაგებ ენაზე.
• იცავს ჯგუფში დადგენილ მიმართვის წესებს. იყენებს მიმართვის თავაზიან ფორმებს: "თუ შეიძლება", "გმადლობთ".
• შეუძლია მოსაუბრის განზრახვის გაგება  (მაგ., თუ დედა ამბობს - "ფანქარი მჭირდება", მიდის ფანქრის მოსატანად).
• ჯგუფში ურთიერთობისას შეუძლია იმის  გამომჟღავნება, რომ კარგად ესმის, თუ რას ნიშნავს მორიგეობით (მონაცვლეობით) საუბარი.

1-2 წელი

2-3 წელი

• ესმის  2-3 მარტივი სიტყვის მნიშვნელობა.
• წარმოთქვამს მეტყველებაში ხშირად გამოყენებულ რამდენიმე სიტყვას.
• ინტერესით ისმენს, როდესაც უკითხავენ ილუსტრირებულ წიგნს.

1-2 წელი

• მიმართავს გარკვეულ ხერხს, რათა გაიმარტივოს სიტყვების წარმოთქმა (მაგ: პირველ მარცვალს იმეორებს -"დადე"-ს ნაცვლად ამბობს "დადა"-ს; მარცვალს ცვლის და "ლამაზი"-ს ნაცვლად ამბობს მისთვის უფრო მარტივ ვარიანტს - "ვაზაზი".
• შეუძლია ბოლო სიტყვით დაასრულოს მისთვის ნაცნობი ლექსები.
• შეუძლია უფროსის დახმარებით ტაშით აჰყვეს  მარტივ რიტმს.

2-3 წელი

• უფრო მეტ სიტყვას წარმოთქვამს სწორად.
• სხვა ბავშვებთან ერთად ან მარტო მონაწილეობს სიმღერების შესრულებაში.
• შეუძლია ტემპისა და სიჩქარის იმიტაცია. მაგ.: ტაშის დაკვრა ჩქარა, ტაშის დაკვრა ნელა ან პირიქით - ჯერ ჩქარა, შემდეგ ნელა.
• მღერის სიმღერებს, ამბობს ლექსებს, მონაწილეობს თამაშებში, რომლებიც ენის ბგერების ჟღერადობასა და რიტმიკასთან არის დაკავშირებული (მაგ.: უფროსის დახმარებით სიმღერას ტაშს აყოლებს ან ტაშს უკრავს მაშინ, როდესაც ამას სიმღერის შინაარსი მოითხოვს).
• იმეორებს ფრაზებს მისთვის ნაცნობი ლექსებიდან, ხოლო მოკლე, ერთსტროფიანი ლექსი შეუძლია დაიზეპიროს.

1-2 წელი

• ბავშვი სიამოვნებით ისმენს, როცა უკითხავენ მოკლე ზღაპრებსა და მოთხრობებს სურათებისა თუ სხვა ილუსტრაციების ჩვენებით, ან სამაგიდო თეატრის პერსონაჟებისა თუ სათამაშოების თანხლებით.
• ბავშვი ამჟღავნებს ინტერესს წიგნის მიმართ (მაგ.: წიგნს თან დააატარებს, ფურცლავს, გვერდებს ათვალიერებს და ა.შ.).
• ცდილობს სწორად დაიჭიროს წიგნი.
• ჰბაძავს უფროსს წიგნის წაკითხვაში.
• წიგნი  წასაკითხად მიაქვს უფროსებთან (ანუ ინიციატივას თვითონ იჩენს).

2-3 წელი

• როდესაც წიგნს უკითხავენ, სიამოვნებას გამოხატავს და ნაცნობ სიტყვებს ხმამაღლა იმეორებს.
• შეუძლია გადაფურცლოს თითო-თითო გვერდი.
• იცის, რომ წიგნი  მარცხნიდან მარჯვნივ იკითხება, თითს აყოლებს, როცა  ვითომ კითხულობს.
• აქვს გამორჩეული, საყვარელი წიგნები.
• სვამს შეკითხვებს პერსონაჟების შესახებ.

1-2  წელი

• მიუთითებს წიგნში ნაცნობ საგნებსა და პერსონაჟებზე.

2-3 წელი

• ბავშვი სიამოვნებით ათვალიერებს სხვადასხვა თემაზე შექმნილ წიგნებს  (მაგ.: წიგნებს ცხოველებზე, ფრინველებზე, ტრანსპორტზე, საყოფაცხოვრებო ნივთებზე, პროფესიებზე).
• ცნობს ისეთ ნიშნებს, სიმბოლოებს, რომლებიც მას გარემოში ხვდება (მაგ.: სიტყვებს - ღიაა, დაკეტილია).
• განასხვავებს სხვადასხვა ბეჭდვით გამოცემას.  (მაგ.: გაზეთს, წიგნს).
• იხსენებს სხვადასხვა პერსონაჟსა და მოქმედებას  ნაცნობი წიგნებიდან.

1-2 წელი

• განასხვავებს სურათსა და ნაწერს ერთმანეთისგან.
• ხვდება, რომ სურათი და სიტყვები ავსებს ერთმანეთს.

2-3 წელი

• სურათის აღსაწერად იყენებს სიტყვებს.
• როდესაც მისთვის ნაცნობ წიგნს ვუკითხავთ, შეუძლია წინასწარ თქვას, თუ რა მოხდება  შემდეგ.
• რეაგირებს წიგნში მოცემულ სხვადასხვა ემოციურ გამოსახულებაზე (მაგ: მიუთითებს მხიარულ სახეზე).

1-2 წელი

• თითების საღებავით  აკეთებს აღნიშვნებს ქაღალდზე.
• იჭერს ფანქარს მუშტში და ცდილობს ჯღაბნას.
• უნებლიე მონახაზებს აკეთებს ფანქრით, ფუნჯით.
• იღებს საგანს ცერა და საჩვენებლი თითების მარწუხისებურად მოჭერით.

2-3 წელი

• აკეთებს მარტივ მონახაზებს მიზანმიმართულად, ვითომ წერს.
• ხატვისას იყენებს მთელ ხელს (მაჯას, მკლავს).
• ასათაურებს საკუთარ ნამუშევარს (ყვება, თუ რას ნიშნავს მისი  ნამუშევარი).
• ცდილობს გააფერადოს კონტურებით მოცემული ფიგურა ან ნახატი (გასაფერადებლები).
• ცდილობს სწორად დაიჭიროს ხელში სქელი ფანქარი საჩვენებელი და ცერა თითით.

1-2 წელი

• აკეთებს უნებლიე მონახაზებს, ნიშნულებს და აჩვენებს სხვებს.
• თითებით აკეთებს აღნიშვნებს ფურცელზე, სილაში, ცომში.
• აინტერესებს გამოიყენოს სხვადასხვა საწერი მასალა (მაგ.: ფანქარი, ფლომასტერი, ფუნჯი, საღებავი).

2-3 წელი

• ავლებს ჰორიზონტალურ და ვერტიკალურ ხაზებს.
• ხატავს და აჩვენებს თავის ნამუშევარს სხვებს.
• თამაშობს  პლასტეილინით, ძერწავს.

1-2 წელი

• მიუთითებს საკუთარი სხეულის ნაწილებზე, როდესაც ეკითხებიან (მაგ.: სადა გაქვს ცხვირი? მაჩვენე შენი ყური!).
•  ცნობს და ეძახის საკუთარ თავს სარკეში.
• ირთობს საკუთარ თავს მცირე ხნით, 10-15 წუთით.
• გვაგრძნობინებს, რომ იცის - სხვები უყურებენ (იმეორებს ან ჰბაძავს რაღაც მოქმედებებს, როდესაც იცის, რომ სხვები უყურებენ).
• რეაგირებს, როდესაც მიმართავენ სახელით.

2-3 წელი

• ცდის საკუთარ შესაძლებლობებს, ამოწმებს, სად გადის აკრძალვებისა და შესაძლებლობების ზღვარი, ილტვის დამოუკიდებლობისაკენ. მაგ., ცდილობს შეასრულოს ის მოქმედება, რომელიც მისთვის უფროსს ადრე აუკრძალავს; ან იმეორებს იმ მოქმედებას,  რომლის შესრულების დროს ერთხელ უკვე განიცადა მარცხი.
• ასახელებს საკუთარ სახელს (მოიხსენიებს საკუთარ თავს სახელით).

1-2 წელი

• შეკითხვებზე მარტივი პასუხის გაცემით გვატყობინებს საკუთარ არჩევანს. გვეუბნება "კის" ან "არას" (მაგ., გააკეთებ ამას? შეიძლება ეს ავიღო? გინდა ეს შევინახოთ?).
• იმეორებს მოქმედებას,  რათა მიიღოს პასუხი უფროსისაგან.

2-3 წელი

• აკეთებს არჩევანს, რა ტანსაცმელი ჩაიცვას, რა ითამაშოს.
• აქვს გამორჩეულად საყვარელი წიგნი, სათამაშო, მოქმედება და საკვები.
• ჰყავს გამორჩეული თანატოლები, რომლებთანაც უყვარს თამაში.

1-2 წელი

• ასახელებს ოჯახის წევრებს (პასუხობს კითხვაზე: რა ჰქვია  ბებიას?).
• ცდილობს თავისი სათამაშოები ჩაყაროს ყუთში.
• იცის ოჯახის წევრების - მინიმუმ ორის - სახელი და შეუძლია მიმართოს.

2-3 წელი

• ასახელებს საკუთარ გვარს.
• ცნობს იმ ადგილებს, სადაც ხშირად ხვდება.
• ცნობს და განსხვავებულად ექცევა ნაცნობ თანატოლებს.
• ცდილობს "მიეხმაროს" უფროსს ალაგებაში.
• სათამაშოებსა და თოჯინებს უახლოესი ადამიანების (ოჯახის წევრების, მეგობრების) სახელებს არქმევს.
• აკუთვნებს თავის თავს ოჯახს.
• თავის თავს მიაკუთვნებს გოგონებს ან ბიჭებს.

1-2 წელი

• მოქმედებს ისე, თითქოს შეუძლია გაუმკლავდეს ახალ ამოცანას ან აქტივობას  (მაგ.: ცდილობს დაგავოს იატაკი უფროსებისათვის განკუთვნილი ცოცხით).
• უყურებს უფროსს ახალი აქტივობის განხორციელებისას და იღიმება წარმატების შემთხვევაში.
• იყენებს სიტყვებს: "მე", "ჩემი", "ვიცი", "მე თვითონ".
• იღიმება, როცა ასრულებს იმას, რითიც ამაყობს.

2-3 წელი

• ცდილობს იზრუნოს საკუთარ თავზე.
• აღიარებს საკუთარ მიღწევებს. გამოხატავს სიხარულს.
• აჩვენებს შესრულებულ ნამუშევარს მომვლელს (ნახატს, აშენებულ კოშკს), რომლისგანაც მოელის წარმატების აღიარებას.

1-2 წელი

• ემორჩილება უფროსის მარტივ მითითებას (წაიღე, მოიტანე, მომეცი, დადე ...).
• უმეტეს შემთხვევაში ცვლის ქცევას უფროსის მოთხოვნის მიხედვით.

2-3 წელი

• შეხსენებისა და დახმარების შემთხვევაში, ითვალისწინებს და ასრულებს მარტივ წესებს და ყოვლედღიურ, ოჯახურ საქმიანობებს (მაგ., იბანს ხელს და ჯდება მაგიდასთან წახემსების დროს, ეხმარება უფროსს სუფრის ალაგებაში ან სხვა საქმიანობებში).
• ითვალისწინებს და იცავს მარტივ წესებს, შეხსენების შემთხვევაში.
• ხვდება, თუ რა შედეგი მოჰყვება წესების დარღვევას.

1-2 წელი

• ეძებს მზრუნველის მხარდაჭერას და ყურადღებას, როდესაც ძლიერი ემოციები იპყრობს.

2-3 წელი

ასახელებს რამდენიმე გრძნობას, როგორიცაა: სიხარული, წყენა, შიში.

იწყებს იმპულსების კონტროლს (მაგალითად: ამბობს - "არა", როდესაც უწვდიან აკრძალულ ნივთებს. ცდილობს თავი შეიკავოს და ფეხი არ დაადგას იატაკზე დაგდებულ წიგნს).

1-2 წელი

• გამოხატავს ემოციებს, განცდებს ნაცნობი ადამიანების, ცხოველების ან საგნების მიმართ.
• აღიქვამს სხვის მიერ გამოხატულ სხვადასხვა ემოციას (სიხარულს, შიშს, მოწყენილობას).
• სიტყვიერად მიმართავს უფროსს ყურადღების მისაპყრობად.

2-3 წელი

• განასხვავებს თავის განცდებს - სიხარულს, სევდას.
• სწორად აღიქვამს საკუთარ ემოციებს და იცის, რომ ჩვეულებრივია, ნორმალურია ის, რომ ზოგჯერ მოწყენილობას გრძნობს, ზოგჯერ - სიხარულს და ზოგჯერ ბრაზდება.
• ამჩნევს და ასახელებს სხვების ემოციებს (სიხარულს, შიშს, მოწყენილობას).

1-2 წელი

•  
• ბავშვი ამყარებს გამორჩეულ ურთიერთობას ძირითადი მეურვის გარდა კიდევ ერთ უფროსთან, რომელიც რეგულარულად ურთიერთობს მასთან და ეს ურთიერთობა ჰარმონიულია.
• ავლენს უსაფრთხოების შეგრძნებას ახლობელ უფროსებთან, ეძებს მათ, როდესაც ეშინია ან დაწყნარება სურს.
• ეხმაურება უფროსის სიტყვიერ მისალმებას, შეგებებას.
• იმეორებს უფროსის ქცევას - "ატარებს მანქანას", "აჭმევს თოჯინას".

2-3 წელი

• ჰბაძავს უფროსის ქცევას (წიგნს "კითხულობს" იმ უფროსთან ერთად, რომელიც უკითხავს).
• უსვამს შეკითხვებს.
• სათამაშოდ იწვევს უფროსს, არის თამაშის  ინიციატორი, წამომწყები.
• ესაუბრება უფროსს ახლახან დასრულებული საქმიანობის შესახებ.
• ცდილობს ისე მოიქცეს, რომ უფროსს ასიმაოვნოს.

1-2 წელი

• ცდილობს მიიღოს უფროსის დახმარება მოთხოვნის საპასუხოდ (მაშინ, როდესაც თავად ითხოვს).
• პოზიტიურად, კეთილგანწყობით პასუხობს და იღებს უფროსის დახმარებას.

2-3 წელი

• პერიოდულად ამოწმებს მეურვის მზადყოფნას დახმარებისათვის, როდესაც დამოუკიდებლად ან თანატოლებთან ერთად თამაშობს, რათა თავდაჯერებულად იგრძნოს თავი.
• იწყებს მოქმედებას მომვლელის რჩევით (მაგ., ემორჩილება უფროსის შეთავაზებას - ჩაალაგოს სათამაშოები ყუთში).
• ემორჩილება უსაფრთხოების წესებს და უფროსის დახმარებით ასრულებს მათ.
• იცის, როდის უნდა ითხოვოს უფროსის დახმარება. 

1-2 წელი

• სხვა ბავშვების დანახვისას ამჟღავნებს ინტერესს მათ მიმართ,  ცდილობს მიუახლოვდეს და შეეხოს.
• უხარია, როდესაც იმყოფება სხვა ბავშვების საზოგადოებაში.
• გარკვეული ხანი თამაშობს  სხვა ბავშვების გვერდით.

1-3 წელი

• ეხალისება სხვა ბავშვის გვერდით თამაში.
• ზოგჯერ განცალკევდება უფროსისაგან იმისათვის, რომ ითამაშოს მეგობართან ერთად.
• თამაშის დროს ბუნებრივად და თავისთავად ამჟღავნებს კეთილგანწყობას ნაცნობი ბავშვების მიმართ.
• ამჟღავნებს ცნობისმოყვარეობას, როდესაც სხვა ბავშვი ნაწყენია ან რამეს არასწორად აკეთებს.
• თამაშის  დროს უფროსის დახმარებით იცავს რიგითობას.
• თამაშის  დროს უფროსის დახმარებით გამოართმევს და თვითონაც აძლევს სათამაშოებს თანატოლებს. 

1-2 წელი

• გამოკვეთს, რას ანიჭებს უპირატესობას და რა აქვს განზრახული შეკითხვებზე "კი-არა" პასუხების მეშვეობით.

2-3 წელი

• განაცხადებს უფლებას საკუთრებაზე - ამბობს: "ჩემია!".
• სათამაშოების გამო წარმოქმნილი დავის დროს, ემორჩილება უფროსების ჩარევას, რაც დავის, უთანხმოების მოლაპარაკების გზით მოგვარებას გულისხმობს.
• უფროსის დახმარებით ურთიერთობს სხვა ბავშვებთან კონფლიქტის მოსაგვარებლად.

1-2 წელი

• მშვიდად თამაშობს  სათამაშო  მოედანზე ნაცნობი უფროსის თანდასწრებითა და დახმარებით უცხო ბავშვების გვერდით.

2-3 წელი

• უერთდება მოთამაშე ბავშვების ჯგუფს.
• უფროსის დახმარებით იწყებს რიგითობის დაცვას და განაწილებას.
• იცავს ჯგუფური მოქმედების მარტივ წესებს.

1-2 წელი

• იცის, რომ შეუძლია ითამაშოს ნებადართული ნივთებით, მაგრამ თუ აკრძალულ ნივთს აიღებს, უფროსი აუცილებლად მიაქცევს ყურადღებას.
• იწყებს იმის გააზრებას, რომ ზოგიერთი ნივთი მას ეკუთვნის, ზოგიერთი - სხვას. სათამაშოზე შეუძლია თქვას "ჩემია", შეუძლია შეასრულოს მითითება: "მოიტანე ბებოს სათვალე!".

2-3 წელი

• ითვალისწინებს სპეციფიკური ქცევის შედეგებს, მაგრამ შეიძლება არ ესმის, რატომ იწვევს ეს ქცევა ამ შედეგს.
• იცის, რომ ცუდ ქცევას მოჰყვება ნეგატიური პასუხი, უარყოფითი რეაქცია უფროსისაგან.
• სხვის სათამაშოს უბრუნებს პატრონს.

1-2 წელი

• შორდება ძირითად მეურვეს, როდესაც იმყოფება სახლის გარეთ, მაგრამ ნაცნობ გარემოში.
• თავს თავისუფლად გრძნობს უცხო გარემოში, როდესაც მის გვერდით ნაცნობი უფროსი იმყოფება, ცდილობს მისი  თანდასწრებით შეიცნოს ახალი და უცნობი გარემო.

2-3 წელი

• სვამს კითხვებს გარემოს შესახებ ან იქცევა განსხვავებულად, როცა ახალ გარემოში ხვდება.
• ამჟღავნებს, რომ მარტივად და მშვიდად იცვლის ადგილს ნაცნობ უფროსთან ერთად (ეს იქნება სახლი, ეკლესია, მანქანა, მაღაზია თუ სათამაშო  მოედანი).

1-2 წელი

• ამჟღავნებს თანაგრძნობას და-ძმების მიმართ, ცდილობს მიეფეროს, როდესაც ხედავს, რომ რომელიმე ცუდ ხასიათზეა.

2-3 წელი

• იმიტაციური თამაშის  დროს ამჟღავნებს თანაგრძნობას (მაგ.: აწყნარებს თოჯინას, რომელიც ვითომ ტირის).
• ასახელებს საკუთარსა და სხვის ემოციებს (სიხარულს, წყენას, შიშს).
• გამოთქვამს, რას შეიძლება გრძნობდეს სხვა ბავშვი (მაგალითად: ანა ცუდ ხასიათზეა იმიტომ, რომ დედამისი ავადაა.).
• გამოხატავს ინტერესს და აღფრთოვანებას ცხოველებისა და სხვა ცოცხალი არსებების მიმართ (მაგ.: უყრის საკენკს ჩიტებს, რწყავს ყვავილს და სხვ.).