Motor Development

0-6 თვე 

• უჭირავს თავი ვერტიკალურ პოზიციაში.
• მუცელზე წოლისას თავს და გულმკერდს ზევით სწევს,  ეყრდნობა მტევნებს.
• ბრუნდება მუცლიდან ზურგზე და პირიქით.

6-12 თვე 

• ზის დამოუკიდებლად.
• მუხლებზე და მტევნებზე დაყრდნობით აკეთებს მოძრაობებს სხეულის გადაადგილების გარეშე.
• ცოცავს ხელებსა და მუხლებზე.
• დგას დამოუკიდებლად.
• დადის დახმარებით ან საყრდენზე ხელმოკიდებული.

0-6თვე

• •             აბრუნებს თავს სინათლისა და ხმაურის მიმართულებით.
•  
• •             აფიქსირებს მზერას ახლოს და შორს მდებარე საგნებზე.
•  
• •             ცდილობს გადაბრუნდეს და მისწვდეს საგანს.
•  
• •             სწავლობს სამყაროს პირისა და ხელების საშუალებით (პირში იდებს და `სინჯავს~ ყველა საგანს).

6-12თვე

•             მანიპულირებს საგნებით, ანუ ანაცვლებს საგნებს, გადააქვს ხელიდან ხელში.

•             სხვადასხვა მოძრაობით ცდილობს მისწვდეს საგანს  და ჩერდება ამ  საგნის შესასწავლად (მაგ.:

ცოცვის დროს, თუ შენიშნა საგანი, ჩერდება, ათვალიერებს და სინჯავს მას).

•             ეძებს მის თვალწინ დამალულ საგანს (მაგ.: ბავშვი პოულობს თოჯინას, რომელიც მის თვალწინ დამალეს).

•             მუსიკას ჰყვება სხეულის  მოძრაობებით.

1-2 წელი

•             დადის დამოუკიდებლად.

•             შეუძლია ტახტზე აცოცება.

•             შეუძლია ბურთის გაგორება.

•             ხელს ჰკრავს ღია კარს, სათამაშო  ურიკას.

•             იწყებს კიბეზე ასვლას დახმარებით.

•             ცდილობს ადგილზე ხტომას.

•             შეუძლია ჩაიცუცქოს და ადგეს.

2-3 წელი

•             ინარჩუნებს წონასწორობას დახრისა და სირბილის დროს.

•             სიარულის დროს თან დააქვს სათამაშო.

•             აგდებს ბურთს თავს ზემოთ და ინარჩუნებს წონასწორობას.

•             დადის უკუსვლით.

•             დგება ცალ ფეხზე დამოუკიდებლად ერთი წამის განმავლობაში.

•             შეუძლია ფეხის წვერებზე სიარული თამაშის  მიზნით.

•             ადის კიბეზე ფეხის მონაცვლეობით, უფროსის ან კიბის მოაჯირის დახმარებით.

1-2 წელი

•             ცდილობს ორივე ხელით დაიკავოს დიდი ბურთი.

•             საგნებს აწყობს დიდ ყუთში.

•             აგებს კოშკს 3-4 კუბით.

•             კოვზით იკვებება, შეიძლება დაღვაროს საკვები.

•             იჭერს ფანქარს და ცდილობს დაჯღაბნოს ფურცელზე ან რაიმე სხვა ზედაპირზე.

2-3 წელი

•             შეუძლია სათამაშოს ზედაპირზე ამოჭრილ ადგილებს შეუსაბამოს შესაბამისი ფორმის ნაწილები და სწორად მოარგოს (მაგ.: მრგვალ ჭრილში ათავსებს სფეროს; სამკუთხედში – სამკუთხედს და სხვ.).

•             აგებს კოშკს დაახლოებით 10 კუბით.

•             შეუძლია წიგნის გადაფურცვლა (სათითაო ფურცლის გადაშლა).

•             იჭერს ფანქარს და ცდილობს დახატოს წრე და ჰორიზონტალური ხაზები.

•             შეუძლია პლასტილინის დამუშავება (წაგრძელებული და მრგვალი ფორმის მიცემა).

•             შეუძლია გამოჭრილი აპლიკაციის ნიმუშების ფლანელოგრაფის ეკრანზე განლაგება.

1-2 წელი

•             ეხება, სინჯავს  და შეიცნობს სხვადასხვა ზედაპირისა და მასალის საგანს.

•             მოზრდილის მიბაძვით  ასრულებს სხვადასხვა მოძრაობას (მაგ.:ცეკვავს).

•             სწავლობს უცნობ გარემოს (მიდის ჯერ ერთ, მერე მეორე საგანთან), ცოცავს, იხრება, ქანაობს.

•             ჭამის დროს ახერხებს კოვზის პირთან მიტანას.

2-3 წელი

•             შეუძლია კოორდინირებული გადაადგილება სივრცეში დაბრკოლებების

•             გადალახვით (შემოუვლის მაგიდას ან რაიმე სხვა საგანს, თუ ეს საგანი მას გზაზე ეღობება).

•             შეუძლია ცხოველების იმიტირება ხმითა და მოძრაობით.

•             ისვრის ბურთს თავს ზევით და ცდილობს არ მოხვდეს თავში.

•             აწყობს  2-3-ნაწილიან თავსატეხს (ფაზელს).

•             შესაბამისად რეაგირებს დაძახებაზე.

ფეხს ურტყამს ბურთს.

•             ისვრის და იჭერს დიდი ზომის ბურთს.

•             ძვრება საგნების ქვეშ და სათამაშო  გვირაბში.

•             ადის კიბეებზე დამოუკიდებლად, ფეხის მონაცვლეობით.

•             ხტუნაობს და დგას ცალ ფეხზე 5 წამს, ახტება პატარა საგანს.

•             ხტუნაობისას ანაცვლებს ფეხს (ხან ერთ ფეხზე ხტება, ხან _ მეორეზე).

•             ატარებს 3-თვლიან ველოსიპედს.

ჭამის დროს თავისუფლად იყენებს კოვზსა და ჩანგალს.

•             აწყობს მარტივ სურათს ან 8-10 ნაწილისაგან შემდგარ ფაზელსა და მოზაიკას.

•             ნიმუშის მიხედვით შეუძლია კუბურებით აშენება.

•             ხატავს ფანქრით, ძერწავს, იხატავს გეომეტრიულ ფიგურებს (3 წლის ასკში _ წრეს, 4 წლისა _

ოთხკუთხედს).

•             იკრავს დიდ ღილს და ელვას.

•             ასხამს წყალს ჭიქაში დოქიდან ისე, რომ არ დაღვაროს.

შესაბამისად რეაგირებს ხმოვან სიგნალებზე (ზარის დარეკვაზე მირბის კარებისკენ).

•             თამაშობს   წყლითა და ქვიშით.

•             უსმენს  მუსიკას და ცდილობს იმოძრაოს მის რიტმში.

•             შეუძლია ითამაშოს ხელზე ჩამოსაცმელი თოჯინებით.

•             სწორ ხაზზე (შეიძლება იყოს ფიცარი ან დახაზული ხაზი) მოძრაობისას ინარჩუნებს წონასწორობას.

•             დიდი ზომის ბურთს ურტყამს ფეხს და აძლევს სასურველ მიმართულებას.

•             ინარჩუნებს წონასწორობას ბრუნვის, ტრიალის დროს.

•             შეუძლია ცალ ფეხზე დგომა  30 წამის განმავლობაში და მეტხანს.

•             შეუძლია ჩამოხტეს დაბალი სიმაღლიდან.

•             კიბეზე ასვლა-ჩამოსვლის დროს უჭირავს სათამაშო  ერთ ან ორივე ხელში.

•             პლასტილინისა და თიხისაგან აკეთებს მარტივ ფიგურებს (მაგ.: ადამიანს, ყვავილსა და ქოთანს და სხვ).

•             აგებს მცირე ზომის მძივს ძაფზე.

•             შეუძლია სპეციალური მაკრატლით ქაღალდისაგან მარტივი  ფიგურების გამოჭრა, აპლიკაციის გაკეთება.

•             იხატავს გეომეტრიულ ფიგურას (მაგ.: სამკუთხედს, კვადრატს).

•             ქაღალდისაგან აკეთებს მარტივ საგნებს (მაგ.: თვითმფრინავს).

•             შეუძლია საკუთარი სახელის დაწერა და რამდენიმე ასოს და ციფრის გადმოწერა (5 ასოსი და ციფრისა).

•             დახმარებით იკრავს ფეხსაცმლის თასმას.

•             იჭერს დიდი ზომის ბურთს, რომელიც ესროლეს 3 მეტრის მანძილიდან.

•             მოსწონს  აქტიური თამაშები, რომელთაც აქვთ თავიანთი წესები (მაგ.: დახუჭობანა, დაჭერობანა და ა.შ.).

•             მოაქვს წყალი ჭიქით ისე, რომ არ დაეღვაროს.

•             თამაშის  დროს მუსიკალურ და ხმოვან ნიშნებზე ადეკვატურად, შესაბამისად რეაგირებს _ ჩერდება ან აგრძელებს მოძრაობას.